Reinkarnacja dobrze byÂła znana Rzymianom, wielu poetów wspomina o niej. W Grecji wykÂładana byÂła przez kilku filozofów, doϾ wspomnieæ Platona. W staroÂżytnej religii egipskiej moÂżemy znaleŸæ jej Ĺ“lady, choæ w nieco zmienionej formie; póŸniej w Aleksandrii Neo-Platoñczycy, a potem Gnostycy studiowali powaÂżnie tĂŞ ideĂŞ. OpiewaÂły jÂą Sagi póÂłnocy i powtarzaÂły legendy Galii, stanowiÂła teÂż czêœæ wiedzy mistycznej druidów i dziĹ“ moÂżna jeszcze spotkaæ wĹ“ród Celtów Irlandii i Bretanii wiarĂŞ w wielokrotny powrót dusz na ziemiĂŞ.

CharakterystycznÂą cechÂą naszej epoki jest niepokój intelektualny. Czy nie dlatego, Âże wiĂŞkszoϾ drĂŞczÂących ludzi zagadnieñ pozostaje bez odpowiedzi? Wprawdzie granica pomiĂŞdzy znanym a nieznanym zostaÂła dziĹ“ znacznie przesuniĂŞta, ale zaczynamy zdawaæ sobie sprawĂŞ, Âże teren zdobyty jest o wiele mniejszy niÂż przypuszczaliĹ“my. Na razie zwykÂłemu widzowi zdawaæ siĂŞ moÂże, iÂż nauka zdoÂła poznaæ wszystko; ale uczony, badajÂący starannie i wytrwale róÂżne zjawiska, wie dobrze, iÂż ze wszystkich stron otaczajÂą go zagadki. ZwykÂłemu naboÂżnemu chrzeĹ“cijaninowi zdaje siĂŞ równieÂż, Âże chrzeĹ“cijañstwo wspóÂłczesne jest potĂŞÂżnÂą fortecÂą; lecz bardziej przenikliwy wzrok jego kierowników dostrzega na jego murach spĂŞkania i rysy; moÂże pod wpÂływem ognia nieubÂłaganej, a coraz Ĺ“mielszej w swych atakach krytyki, czy kryzysu moralnego ludzkoĹ“ci.

Jak dziecko codziennie uczĂŞszczajÂące do szkoÂły uczy siĂŞ, zdobywa doĹ“wiadczenia i przyswaja sobie coraz nowÂą wiedzĂŞ, przechodzÂąc do coraz wyÂższych klas, tak samo i my, jako dusze, niejednokrotnie przychodzÂąc na ziemiĂŞ w róÂżne warunki i otoczenia, uczymy siĂŞ, gromadzimy róÂżne doĹ“wiadczenia i zdobywamy coraz wiĂŞkszÂą mÂądroϾ i szersze poznanie.

Wielkim celem reinkarnacji jest ewolucja. Powracamy wielokrotnie na ziemiĂŞ nie pod jakimĹ“ naciskiem z zewnÂątrz, ale wprost dlatego, Âże Dusza – nasze wÂłaĹ“ciwe Ja – pragnie dalej rozwijaæ siĂŞ, wzrastaæ i poznawaæ, aby staæ siĂŞ kiedyĹ“ swobodnym twórcÂą. BodŸcem, który na nowo sprowadza nas na ziemiĂŞ, jest pragnienie doĹ“wiadczeñ i przeÂżyæ, gÂłód poznania, ¿¹dza pogr¹¿enia siĂŞ w tĂŞtniÂący ruch fizycznego Âżycia. Wprawdzie ¿¹dza ta jest trudna do zrozumienia dla ludzi, którzy mieli ciĂŞÂżkie doĹ“wiadczenia w poprzednim ziemskim Âżyciu, bo nie majÂą wcale ochoty ich powtarzaæ; podobnie pod koniec jednego Âżywota nie nĂŞci nas perspektywa powrotu na ziemiĂŞ, wolelibyĹ“my odpoczynek w jakimĹ“ „raju”. Przetem nasza zwykÂła Ĺ“wiadomoϾ jest tylko czÂąstkÂą Ĺ“wiadomoĹ“ci caÂłkowitej i nie zdaje sobie sprawy ani z celu, z uÂżytecznoĹ“ci nawet najciĂŞÂższych przeÂżyæ i doĹ“wiadczeñ; widnokrÂąg jej jest bardzo ograniczony. Ale JaŸñ g³êbsza, Dusza Ĺ“wiadoma, widzi wielki choæ daleki cel i rozumie, co moÂże doñ zbliÂżaæ.

Wedle tego, co byÂło wyÂżej naszkicowane jasne jest, Âże cykl reinkarnacyjny nie rozpoczyna siĂŞ od narodzin niemowlĂŞcia na fizycznym planie, a od wypromieniowania przez duszĂŞ ze swej sfery woli do powrotu w doĹ“wiadczenia ziemskie – po przyswojeniu sobie wszystkiego, co siĂŞ daÂło z poprzedniego ziemskiego istnienia – (owa wola Âżycia w Ĺ“wiecie przejawionym, zwie siĂŞ w Buddhyzmie Tanha) ona to dziaÂłajÂąc w materii trzech niÂższych sfer, przyciÂąga tyle i takÂą tej sfery materiĂŞ, jaka odpowiada rytmowi wibracyjnemu jej wÂłasnego Âżycia i skutkom (w danej sferze) poprzedniego w niej Âżywota na ziemi. Czyli nowo budujÂące siĂŞ ciaÂła mentalne i astralne odpowiadajÂą dokÂładnie stopniowi rozwoju, jaki te przewodniki osiÂągnĂŞÂły w ostatnim Âżyciu na ziemi. Gdy te dwa narzĂŞdzia duszy wyraŸnie siĂŞ zarysowujÂą, nastĂŞpuje skierowanie siĂŞ jej ku sferze fizycznej, gdzie ma siĂŞ dla niej przygotowaæ fizyczne ciaÂło.

Gdy siĂŞ mówi o reinkarnacji, pierwszym pytaniem sÂłuchacza jest: „Czym moÂżna poprzeæ takie twierdzenie? Czym udowodniæ, Âże reinkarnacja jest istotnie prawdÂą?” Trzeba na te pytania daæ zadawalajÂącÂą odpowiedŸ, inaczej teoria reinkarnacji nie moÂże zwróciæ uwagi ludzi myĹ“lÂących i g³êbszych. JeĹ“li reinkarnacja jest faktem to jest procesem ewolucyjnym o tak niezmiernej doskonaÂłoĹ“ci, iÂż nie naleÂży szczĂŞdziæ wysiÂłku, by poprzeæ jÂą mocnymi dowodami i daæ podstawĂŞ logicznych argumentów.

Choæby argumenty logiczne przemawiaÂły za reinkarnacjÂą, musimy zgodziæ siĂŞ, iÂż dopiero moÂżnoϾ pamiĂŞtania minionych wcieleñ byÂłaby dla nas dowodem ostatecznym. Wielu ludzi nie moÂże przyj¹æ teorii reinkarnacji zanim nie otrzyma odpowiedzi na pytanie: „Dlaczego nie pamiĂŞtamy na tej ziemi?”. Tym pytaniem kwestionujÂą oni nie tylko reinkarnacjĂŞ, ale i moralne usprawiedliwienie samego procesu wielokrotnych czynów popeÂłnionych niegdyĹ“ w innym Âżyciu, jeĹ“li nie zachowujemy najlÂżejszej o nich pamiĂŞci? Moore zaznacza: „JuÂż w staroÂżytnoĹ“ci powstaÂł Epikur przeciw filozofii pytagorejskiej o wielokrotnych wcieleniach, mówiÂąc, iÂż jeĹ“li dusza nie posiada pamiĂŞci poprzednich istnieñ, to nie ma poczucia toÂżsamoĹ“ci, a w takim razie skutki spadajÂą, jakby na kogo innego, kto nie zna ich przyczyny, wiĂŞc nie moÂże staæ siĂŞ mÂądrzejszym i lepszym przez ponoszenie za nie odpowiedzialnoĹ“ci”.

Chaos moralny i postĂŞpy przyziemnego materializmu sprawiajÂą, Âże ludzie nie czujÂą dziĹ“ obecnoĹ“ci ducha we wszechĹ“wiecie, ani istnienia jakiĹ“ moralnych praw; staje siĂŞ to coraz bardziej groŸne i niebezpieczne dla caÂłej cywilizacji i kultury ludzkoĹ“ci; historia uczy nas bowiem, Âże ilekroæ blednie i przygasa pÂłomieñ duchowej wiedzy, ilekroæ znika zainteresowanie sprawami duszy, obniÂża siĂŞ jednoczeĹ“nie poziom etyki spoÂłecznej i pomimo znacznego rozwoju umysÂłowego ogóÂłu, dana cywilizacja nieuchronnie chyli siĂŞ ku upadkowi. Studia historyczne mogÂą nas o tym przekonaæ; ileÂż to cywilizacji i kultur zmierzchÂło i zniknĂŞÂło, gdy traciÂły ideaÂły, gdy oddalaÂły siĂŞ od swych wyÂższych celów i zaprzeczaÂły moralnym prawdom.